Osnivač grada

Podigao ga je veliki car Justinijan I u 6. veku, na mestu za koje se veruje da mu je bilo rodno. Danas su ostaci grada jedno od najznačajnijih arheoloških nalazišta u Srbiji, a priča o Caričinom gradu spaja istoriju, legendu i moćnu simboliku.

Grad cara i legendi

Justinijan I (482–565), jedan od najznačajnijih vizantijskih careva, rođen je u skromnoj porodici na ovim prostorima. Kada je postao vladar carstva, odlučio je da u blizini rodnog mesta podigne veličanstven grad – Justinijanu Primu. Narod ga je kasnije prozvao Caričin grad, po carici Teodori, njegovoj moćnoj i harizmatičnoj supruzi.

Carica Teodora i narodna predanja

U narodnom sećanju Caričin grad nije bio samo Justinijanov, već i Teodorin. Predanja kažu da je ona imala posebnu palatu u ovom gradu, ukrašenu mermerom i mozaicima, gde je boravila kada je dolazila na Balkan. Ljudi iz okolnih sela prenosili su priče o carici koja je volela raskoš, ali i brinula o narodu, pa je zbog toga grad i ostao zapamćen kao „njen“. Arheolozi do danas nisu pronašli dokaze da je Teodora ikada boravila ovde, ali legenda daje Caričinom gradu dodatnu mističnu dimenziju.

Arhitektura i značaj

Grad je bio pravi urbanistički biser ranog Vizantijskog carstva. Imao je široke ulice, trgove, javne zgrade i akvadukte. Posebno se ističu ostaci bazilika – više od deset hramova, od kojih je najveća katedrala imala tri broda i bila ukrašena mermerom i mozaicima. Caričin grad bio je i sedište arhiepiskopa Justinijane Prime, što mu je davalo ogroman verski i politički značaj.

Propast i zaborav

Iako je bio moćan, grad nije dugo trajao. U drugoj polovini 6. veka počinju upadi Avara i Slovena, a do kraja veka Justinijana Prima biva napuštena. Kroz stoleća ruševine su prekrivene zemljom i zaboravljene, sve dok ih arheolozi u 19. i 20. veku nisu ponovo otkrili i počeli da istražuju.

Današnji značaj

Danas je Caričin grad arheološki park i jedna od najvećih atrakcija juga Srbije. Posetioci mogu da vide ostatke ulica, utvrđenja, crkava i akvadukata, i da se prošetaju kroz istoriju staru više od 1.400 godina. Njegova monumentalnost i mistična atmosfera čine ga mestom gde prošlost oživljava pred očima.

Grad cara i carice – srpski biser svetske baštine

Caričin grad nije samo lokalna znamenitost. On je svedočanstvo o veličini jednog od najmoćnijih careva Vizantije i o snazi legendi koje se vezuju za njegovu suprugu, caricu Teodoru. Zbog svoje važnosti, nalazi se na listi kandidata za UNESCO svetsku baštinu, a svakim novim istraživanjem otkriva se još jedan deo njegovog skrivenog sjaja.