Medved kao gospodara planine

U gustim šumama, naročito u predelima oko Kaludjerskih bara, Mitrovca, Sekulića i Zvezde, danas živi preko pedeset jedinki mrkog medveda (Ursus arctos). Ovi krupni sisari izbegavaju čoveka, ali ostavljaju neizbrisive tragove — u blatu, snegu i narodnim predanjima.

Zahvaljujući programu praćenja pomoću GPS ogrlica, stručnjaci Nacionalnog parka Tara poznaju njihove rute kretanja, navike u ishrani, pa čak i mesta zimskog sna. Najaktivniji su u zoru i sumrak, a u ishrani koriste plodove, žičare, gljive, korenje i med. Njihovo prisustvo je pokazatelj zdravlja čitavog ekosistema.

Verovanja o šumskom čuvaru

U narodnim predanjima Zapadne Srbije, medved nije samo životinja. On je simbol snage, pravde, često i božje volje. Kada bi se medved pojavio blizu sela, to se tumačilo kao upozorenje ili znak da će zima biti duga i oštra. Mnogi su verovali da su pojedine šumske staze medveđe svetilišta, koja nije trebalo narušavati.

Stariji meštani pričaju kako se nekada nije smelo vikati ili pevati glasno u šumi da se ne bi uvredio „čuvar Tare“. Postojale su i priče o medvedima koji su pomagali izgubljenim putnicima da pronađu izlaz iz guste šume.

Ekoturizam na prstima

Zahvaljujući dobroj organizaciji Nacionalnog parka, posetioci mogu obići brojne staze, vidikovce i edukativne centre, a sve to bez ugrožavanja životinja. Postoje i specijalno označene staze sa informacijama o medvedima, gde su postavljene makete, kamere i čak modeli tragova koje medved ostavlja u prirodi. U Mitrovcu i kod Zvezde, često se organizuju školske i porodične ture u okviru kojih vodiči pojašnjavaju značaj očuvanja ove vrste.

Vidikovci sa pogledom na divljinu

Tara je poznata po brojnim vidikovcima sa kojih se pružaju impresivni pogledi na netaknutu prirodu. Među najposećenijima su Banjska stena, sa koje se vidi kanjon Drine i jezero Perućac, zatim Osluša, idealna za posmatranje ptica, i Bilješka stena, sa koje se pogled prostire na mozaik šuma i dolina. Crnjeskovo je manje poznat, ali nudi spokoj i tišinu netaknute prirode. Ovi vidikovci omogućavaju da se Tara doživi iz ptičje perspektive, bez narušavanja mira njenih stanovnika.